تجربیات زنده مشارکت کنندگان از عوامل موثر در پایداری ترک اعتیاد اعضای انجمن معتادان گمنام

مقدمه: مصرف مواد مخدر تبعات روانی و رفتاری زیادی برای فرد دارد. از بین رفتن وابستگی روانی به مواد مخدر حتی به مراتب از حذف وابستگی جسمانی سخت‌تر است و نیازمند گذشت زمان، طی مراحل مختلف و مراقبتهای درونی است. این مطالعه برآن است که به شناسایی عوامل موثر در پایداری ترک اعتیاد اعضای انجمن معتادان گمنام بپردازد. مواد و روش: پژوهش حاضر با استفاده از روش کیفی و تکنیک مصاحبه گروه‌های کانونی انجام شد. جامعه مورد مطالعه شامل کلیه اعضای انجمن معتادان گمنام ساکن اصفهان در سال1390 بود که حداقل دو سال از ترکشان می­گذشت. با نمونه گیری هدفمند، 18 نفر از اعضای انجمن معتادان گمنام، به جمع آوری داده‌ها پرداخته شد. جمع آوری و تحلیل داده ها طی سه مرحله­ی مفهوم سازی، مصاحبه و تجزیه و تحلیل داده‏ها به روش تحلیل محتوا انجام پذیرفت. یافته­ها: دو مقوله‌ی اصلی با عناوین «روابط اجتماعی و حمایتهای دریافتی ازآن» و «شخصیت و هویت فردی» استخراج گردید. برای روابط اجتماعی و حمایت­های دریافتی ازآن دو زیر مقوله کمیت و نوع ارتباط با دیگران و حمایت‌های دریافتی از دیگران و برای شخصیت و هویت فردی نیز زیر مقوله های معرفتی، عاطفی و منزلتی قابل شناسایی بوده است، که هر یک با مصادیق و مضامین جزئی توضیح داده شده است. بحث و نتیجه گیری: یافته­ها حاکی از آن است که پس از ترک مصرف مواد، مؤثرترین عامل در تداوم ترک، دریافت حمایت‌های معرفتی از سوی گروه همدردان (سایر اعضای انجمن) است. این حمایت منجر به تغییر نگرش فرد و شناخت از خود می‌گردد. اصلاح روابط خانوادگی و دریافت حمایت‌های عاطفی و منزلتی از سوی اعضای خانواده و همچنین افزایش اعتماد به نفس فرد و بازیابی جایگاه اجتماعی وی از دیگر عوامل مؤثر بر پایداری ترک از نظر اعضای انجمن بوده است.